فلامنکو یک هنر اسپانیایی است که از سه بخش آواز، رقص و نواختن گیتار تشکیل شده است. در طول زمان، جهانی شدن فلامنکو را به صحنه جهانی آورده است. اما همیشه یک هنر محبوب بوده و خواهد ماند، بدون هیچ چیز دیگری جز صدا، گیتار و بدن یک رقصنده که به زیبایی حرکت می‌کند. بنابراین، فلامنکو واقعاً چگونه به نظر می رسد؟ در این مقاله از نگاه اندیشه ملل به صورت کامل با فلامنکو آشنا شوید.

فلامنکو چیست؟

فلامنکو (Flamenco) یک هنر اسپانیایی است که خاستگاه آن اندلس، منطقه جنوبی اسپانیا می‌باشد و از 3 قسمت تشکیل شده است: آواز (cante)، رقص (baile) و موسیقی (toque).

در اصل، این رقص و موسیقی سنتی خیتانوس‌ها (کولی‌ها) اندلس بود. اگرچه فلامنکو‌ هنوز عمیقاً با فرهنگ کولی‌ها مرتبط است، بسیاری از پایوها (غیر کولی‌ها) به گسترش آن در اسپانیا و خارج از کشور کمک کرده‌اند. تاریخچه فلامنکو‌ به قرن هجدهم بازمی‌گردد. گفته‌ می‌شود که در ناحیه غربی اندلس (سویل، کوردوبا، هوئلوا) ظهور کرده‌ است. متاسفانه منابع و داده‌های موجود بسیار محدود است و تنها چند نظریه را اجرا می‌کنند.

آیا فلامینگو و رقص فلامنکو‌ همان فلامنکو است؟

قطعا نه!
بیایید از بدیهیات شروع کنیم…

فلامینگو یک پرنده بزرگ است. از ویژگی‌های بارز آن می‌توان به گردن بلند، پاهای بلند و پرهایی اشاره کرد که رنگ آن‌ها از صورتی تیره تا صورتی روشن متغیر است. و در زبان اسپانیایی، فلامنکو به معنای فلامینگو نیز هست، لطفا این دو را اشتباه نگیرید! بعد، چیزی به نام رقص فلامنکو به تنهایی وجود ندارد.  فلامنکو‌ نوعی هنر است که از سه بخش تشکیل شده‌ است، نه نوعی رقص.
در نهایت، فلامنکو را با “فلامینکو” اشتباه نگیرید. این یک غلط املایی است.

فلامنکو یک هنر همدلانه و عمیق است

رقص فلامنکو
رقص فلامنکو

فلامنکو یک ذهنیت است، نوعی هنر که عمیق‌ترین احساسات، معمولاً سودازدگی و غم را منتقل می‌کند. در واقع، تلاشی برای تصدیق، برای بیان ناب آن احساسات انسانی است که هم منحصر به فرد، هم کاملاً شخصی و هم به طور جهانی مشترک هستند.

علیرغم اینکه نتیجه نهایی هیچ ارتباطی ندارد، فلامنکو‌ و بلوز شباهت‌های زیادی دارند. هر دو سبک موسیقی بسیار عمیقی هستند، که در آن اشعار اغلب بیانگر تنهایی و داستان‌های دلخراش هستند. در واقع، این سبک‌ها به توانایی اجراکننده در تأثیرگذاری بر مخاطب بستگی دارد.

کلمات نمی‌توانند احساسات برانگیخته شده‌ توسط فلامنکو‌ را توصیف کنند. حتی اگر اولین باری باشد که به آهنگی گوش می‌دهید یا یک رقصنده فلامنکو‌ را تماشا می‌کنید، با نفوذ موسیقی و آواز در شما، چیزی در درون شما تغییر می‌کند. یا مو به تن شما سیخ می‌کند یا نمی‌توانید آن را تحمل کنید. مطمئنا “یا از آن خیلی خوشتان می‌آید یا دوستش نخواهید داشت”! و اگر آن را دوست داشته باشید، پیوندی منحصر به فرد با هنرمند ایجاد خواهید کرد. این به عنوان Duende شناخته می‌شود. که به معنای روح است و قدرت روح است که الهام‌بخش هنر فلامنکو‌ است.

دارای هزاران فرم و سبک بیان است

همانطور که قبلاً توضیح دادم، فلامنکو را می‌توان با یکی از موارد زیر بیان کرد:

  • آواز خواندن‌. یک خواننده با قلب و روح خود آواز می‌خواند.
  • رقصیدن. ظرافت و زیبایی فقط برای بهترین رقصنده‌های مرد و زن فلامنکو در نظر گرفته‌ شده‌ است. ریتم آن‌ها را در دست‌ها، پاها و کل بدنشان خواهید دید.
  • نواختن‌ گیتار اسپانیایی. اجراکننده برای بداهه‌نوازی به جای استفاده از این یا آن تکنیک به حس درونی خود تکیه می‌کند. آن مرد (بسیار نادر است که یک زن را ببینید) باید با بقیه افراد ترکیب شود.

فلامنکو سنتی دارای طیف گسترده‌ای از سبک‌های موسیقی است

این سبک‌ها پالو نامیده می‌شوند و به 3 گروه طبقه‌بندی می‌شوند: Cante Grande یا (Jondo)، Cante Intermedio، Cante Chico. هر پالو مجموعه‌ای از ویژگی‌های موسیقی متمایز از نظر ریتم، حالت و اشعار دارد.  بنابراین هر پالو لحن، ریتم و حال و هوای موسیقی و رقص را تعیین می‌کند.  برخی از پالوها اندوهناک و تاریک، برخی دیگر شاد، برخی سریع و برخی دیگر کند خواهند بود.

آواز مهمترین عنصر است

آواز فلامنکو
آواز فلامنکو

قلب فلامنکو کانته، یا همان هنر آواز خواندن است. فلامنکوی اصلی صرفاً از آواز خواندن و کف زدن تشکیل شده بود. بنابراین جذاب‌ترین اجرا به طرز شگفت‌انگیزی ساده است: یک خواننده فلامنکو و یک گیتاریست بی‌نظیر، هر دو در هماهنگی کامل و روی صندلی‌های چوبی روبه‌روی تماشاگران می‌نشینند و در تنهایی آن‌ها سهیم می‌شوند.

آهنگ‌ها پرشور، تأثیرگذار، عمیق و احساسی هستند.  آهنگ‌های سنتی فلامنکو معمولاً نانوشته هستند، اما از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شوند. همچنین، نوازندگان فلامنکو‌ بداهه‌نوازی می‌کنند تا با احساسات خواننده مطابقت داشته باشند. آن‌ها این کار را با زدن‌ انگشت، کف زدن‌ و فریاد زدن‌ انجام می‌دهند. در واقع، از قرن 19 بود که گیتار در اجرا گنجانده شد. بنابراین، اجرای واقعی فلامنکو همیشه یک تجربه داستان‌سرایی منحصر به فرد است.

در مورد رقص فلامنکو چطور؟

قبلاً به شما گفتم که در روزهای اول، کانته یا همان آواز تنها چیز مهم بود. رقص آنقدر بی‌اهمیت بود که حتی در هیچ مستند اولیه درباره فلامنکو به آن اشاره نشده است.

در واقع، برخی از کارشناسان این سوال را مطرح می‌کنند که آیا قبل از قرن نوزدهم حتی نوعی رقص فلامنکو وجود داشته است یا خیر. پس از آن بود که خواننده‌های کافه‌ها شروع به ظهور کردند و از گیتار نیز به عنوان بخشی از اجرا استفاده شد.

کولی‌ها، در اسپانیا و بسیاری از کشورهای دیگر، مدت‌ها قبل از اینکه فلامنکو‌ تبدیل به یک شکل هنری شود، می‌رقصیدند. حکاکی‌های خاصی از رقص آتشین آن‌ها گواه آن است.  با این حال، سبک‌ها و ژست‌ها به اندازه کافی مشخص نیستند که تأیید کنند به فلامنکو یا هر چیز دیگری اشاره می‌کنند.

اگر علاقمند به آشنایی بهتر و کامل‌تر با فلامنکو و موسیقی و هنر اسپانیایی هستید می‌توانید در دوره‌ها و کارگاه‌های نگاه اندیشه ملل شرکت کنید و به آشنایی و یادگیری موسیقی و هنر اسپانیا بپردازید. در صورت تمایل با ما تماس بگیرید.